Dogma nodig in kerk

Dogma in die kerk is nodig

(Brief aan Rapport, wat nie geplaas is nie)

Na aanleiding van Pieter van Wyk se brief in Rapport Weekliks van 3 Aug. die volgende kommentaar. Hy sê o.a. dat ons dogma moet los, want dit het juis begin met die foutiewe leerstelling “Christus is God,” in 325 N.C. Daarna is hierdie “fout” polities op mense afgedwing.

Dat Christus God is, was egter nog altyd die Kerk se standpunt en al wat by die sinode van Nicea in 325 gebeur het, was om die afdwaling van Arius te verwerp. So ontstaan dogma en is dit nodig om afdwalings raak te sien.

Dogma het stuksgewys oor 1600 jaar gekom, met die tyd steeds helderder tot ’n redelike finale helderheid met die Hervorming in die 16 eeu. Die eerste sinode/konsilie was in Jerusalem deur die Apostels waar dit veral oor die besnydenis gegaan het. Die tweede was in 325 N.C. waar, soos reeds gemeld, bevestig is dat Christus God is. By die konsilie van Konstantinopel (381) is die drie-enigheid van God bevestig en by die konsilie van Chalsedon (451)is bevestig dat Jesus beide God en mens in een persoon is.

Op die agtergrond van hierdie belangrike konsilies was daar die volgende belangrike leraars. Die eerstes was Apostoliese kerkvaders wat nog kontak met die Apostels gehad het: Polycarpus, Ignatius en Clemens Romanus. ’n Volgende groep was Justin Martyr, Irenaeus, Origen en Tertullianus in 100 -250 N.C. Verder was Athanasius, Ambrosius, Jeromius en Augustinus 300-450 N.C. Die geloofsbelydenis van Athanasius is in die 6de eeu gebruik en die Algemene geloofsbelydenis, met wortels in die eerste eeue, was vroeg al begin gebruik en soos ons dit vandag ken, was dit in die 8ste eeu in algemene gebruik. Dan kom die Waldense van die 12 eeu en die Hervorming van 1300-1600 N.C.  Dié dogma, met minder belangrike afwykings hier en daar,  is met ’n bloedspoor gevestig, soos wat Christene vir hul geloof vermoor is. Sal mense gewillig wees om te sterf net vir ’n opskrif van Christenskap wat op hulle afgedwing is. Nee, dis vir ’n egte lewende geloof in Christus. Om dit nou sommer af te maak as foutief en polities afgedwing is veel gesê.

Willem van Heerden, Villieria, Pretoria

Prent van Jesus is verkeerd

Geagte Redakteur

Om skildery van Jesus te plaas is verkeerd

Ek het groot waardering vir u blad en vir die onverbloemde toepassing van Bybelse waarhede, sonder om te probeer “korrek” wees volgens die mode. Maar daar is iets wat my hinder. Dit is dat u sommer maklik, ter illustrasie, ‘n prentjie van ‘n man plaas asof dit Jesus sou wees. Op die uitgawe waar dit op die voorblad verskyn het, het ek dit afgeskeur, want dit laat my ongemaklik voel.

As ek nie weet hoe my oupagrootjie gelyk het nie en doen navorsing van die modes van sy tyd en van familie-trekke en maak ’n skildery en sit dit teen die muur, of plaas dit by artikels wat ek skryf en sê dis my oupagrootjie, maak dit tog nie sin nie. Dis nie waar nie. Hoeveel te meer nie met ons God, die Here Jesus nie.

Maar die belangrikste is, dat dit ’n oortreding van die tweede gebod is!

Groete

Willem van Heerden, Villieria

Hasie kan nie vir Skilpad wen nie

Hasie kan nie skilpad wen nie

(1) Hasie kan nie vir skilpad wen nie. Skilpad kry 40 m voorgee. Die hasie moet nou eers hardloop tot by die punt waar die skilpad begin het. Dan het die skilpad tot by ‘n tweede punt gevorder. Dan moet die hasie hardloop tot by die tweede punt waar die skilpad was. Maar dan het skilpad tot by ‘n volgende punt gevorder. Dus kan die haas nooit die skilpad inhaal nie, want die skilpad is altyd by ‘n nuwe punt.

(2) Dit is onmoontlik om van een punt tot by ’n ander punt te gaan. Om ‘n afstand af te lê, moet die eerste helfte afgelê word, dan bly daar ‘n helfte oor. Dan moet die helfte van dié helfte afgelê word, en daar bly nou weer ‘n helfte oor. So kan ‘n mens aangaan, en daar bly altyd ‘n helfte oor. Dit is dus onmoontlik vir iets om van een punt na ‘n ander te gaan.

(3) Beweging is nie moontlik nie. Neem bv. ‘n Pyl wat geskiet word. ‘n Objek kan nie op twee plekke op dieselfde tyd wees nie. Daarom is die pyl die hele tyd net op een plek nie op twee nie. Maar om op een plek te wees is om stil te wees. Daarom is dit stil die hele tyd. Daarom is beweging nie moontlik nie.

.. . . volgens Zeno, die Griekse wysgeer, 450 v.C.

Willem

Briewe oor ewolusie en dewolusie

Hier is nog twee briewe aan koerante

Evolusie in skole, Brief aan Rapport

Moet evolusie nou in skole aangebied word of nie? Dames van die VF+ het bedenkinge daaroor uitgespreek, terwyl dr. Albert Alberts in Rapport  van 30 Augustus daarop gereageer het. Hy het sterk standpunt daarvoor ingeneem en alternatiewe beskouings afgemaak as aapstreke. Hy het ook aangedui dat, in Amerika, evolusie onderrig in skole vroeër verbied was, maar met wetgewing in 1958 is gepoog om wetenskap onderrig drasties te verbeter  en tegelyk moes evolusie ook weer aangebied word.

Dit is interessant om nou te kyk wat in Amerikaanse skole gebeur het. Die sekretaris van onderwys (publieke skole) in Amerika het in 1989 verklaar: “. . . Een uit elke vier Hoërskool leerders verlaat die skool voor die finale eksamens—bykans ’n miljoen. ’n Ander kwart—nog ’n miljoen—wat wel Hoërskool standerds voltooi het, is funksioneel ongeletterd wanneer hulle hul diplomas ontvang. Dus, helfte van die 18-jariges in hierdie land (VSA) het nie geslaag om basiese taal-, wiskunde- en analitiese vaardighede te bemeester nie. ’n Miljoen “dropouts” hier ’n miljoen funksionele ongeletterdes daar, elke jaar,” [soos aangehaal in ‘7 men who rule the world from the grave,’ bl. 172, deur Dave Breese]. Die hoof oorsaak was waarskynlik wat aangebied is, maar veral ook die onderrig metodes van John Dewey, die evolusionis.

Om nou die standpunt oor evolusie in skole hier by ons te beskou, is dit nodig om eers te sê wat evolusie is. Eerstens: Makro evolusie, of kortweg evolusie,  gaan van die aanname uit dat verandering vanaf laer lewens ordes na hoër ordes kan plaasvind. Anders gestel:  mense is maar net die produk van ewekansige mutasies plus natuurlike seleksie.  Tweedens: Daar kan natuurlik veranderings (verbetering of agteruitgang) binne soorte plaasvind a.g.v. natuurlike seleksie en/of mutasies.

Daar behoort geen probleem te wees met die aanbied van laasgenoemde nie want alle individue binne ’n soort het dieselfde soort databank van biologiese inligting. Baie mense glo egter nie dat ewolusie (die eerste soort) waar is nie. Hulle vrees die invloed van sulke leer materiaal op hul kinders. As dit eensydig aangebied word asof dit wetenskaplike waarheid is, sal dit groot oorredingskrag hê en kan veroorsaak dat kinders wegdryf van hulle geloof en ankers ( in God). Verder neig dié evolusie om  morele waardes af te takel en die waardigheid van mens-lewens te minag. In die vorige eeu het evolusie-gelowige kommuniste, bv. bykans 100 miljoen weerlose mense vermoor.

Dr. Willem van Heerden

Ek het na die brief geplaas is daaraan gedink dat die Kommuniste baie erger te kere gegaan het as wat ek hier geskryf het. Daar is heelwat meer mense vermoor, deur hulle in werkerskampe te gebruik en uit te honger, so op verskillende maniere. Polpot van Kambodieë het ’n derde van die mense in sy land doodgemaak!

Devolusie eerder as Evolusie

Die oorsprong van lewe is biologiese inligting, inligting wat bv. spesifiseer dat ’n mens is wat hy is. Daar is meer inligting hiervoor nodig as bv. wat nodig is vir ’n gogga om ’n gogga te wees. Dis soos wat daar meer inligting nodig is om ’n vliegtuig te bou as om, sê  maar, ’n ploeg te bou.

Sovêr dit lewende wesens op aarde betref, is nog nooit gevind dat inligting kan vermeerder, sodat ’n ingewikkelder klas lewe uit ’n laer vorm van lewe kan ontwikkel nie. Evolusie van een soort na ’n volgende is dus nie moontlik nie.

Wat meer is. Daar is gevind dat daar foute plaasvind met die oor kopiëring van inligting van een geslag na die ander. In elke geslag van mense is daar sowat 100 klein mutasies (foutiewe oordrag van inligting), wat in sigself nie beduidend is nie, want daar is massas inligting. Maar, op die langtermyn, met die kumulatiewe effek, gaan die mens-geslag agteruit. Dit lyk ook soms so, as mens rondom jou kyk en vele mense sien wat gestremd is. Statistieke wys ook dat dit toeneem. Dis dus in werklikheid die teenoorgestelde van evolusie, dis devolusie. Lees in die verband: Genetic Entropy, and the mystery of the Genome, deur dr. J.C. Sanford.

Dr. Willem van Heerden 

Drie briewe aan Bylae v Beeld

Drie Briewe aan “By” die Saterdag bylae in  “Beeld”

“By” het ’n aparte redaktrise wat haar eie ding moet doen. “By” het bestaan uit drie vou-blaaie, dus 12 bladsye. Op een bladsy was daar gewoonlik briewe geplaas.

My derde brief is nie geplaas nie, want die Saterdag toe dit geplaas sou kon word (8 Febr.), d.w.s. die Saterdag na die kleitablet artikel (waarop my brief onmiddellik geantwoord het), is die hele bladsy waarop die briewe gewoonlik verskyn net nie in “By” nie. “By” het toe bestaan uit net twee vou blaaie. Van toe af is daar nie meer briewe in “By” nie.

Dis nie meer dieselfde storie nie    BRIEF 1

Aanleidende brief/artikel

’n Dame het geskryf dat sy gedink het sy het al alles gelees toe ontdek sy Yan Rand en Rand glo nie in erfsonde nie. Die dame skryf toe dat al die probleme van vandag is dat kinders geïndoktrineer word met die ou storie (Bybel). Daarop antwoord my brief.

Antwoord

Na aanleiding van Margot Huysamer-Shaw se brief in By van Saterdag 16 November hierdie aanmerkings.

Sy kan tog seker nie bedoel dat die Christen leerstelling van erfsonde kinders skade aandoen nie. Geen kind kan so iets verstaan nie. Dit is vir volwassenes en veral vir gelowiges om te verstaan. Natuurlik kan ’n besef dat sekere dinge sondig of verkeerd is aan kinders oorgedra word. Selfs ongelowiges sal kinders verbied om verkeerde dinge te doen en dit is nodig. As dit op ’n verdraaide manier gedoen word, is dit die ouers se skuld, nie wat sy die “ou storie” noem se skuld nie.

Dit is ook verkeerd om te beweer dat die kerkvaders van ouds nog heers uit hul grafte. Al wat hul miskien voor gebruik word, is as ’n slaansak. Die huidige samelewing is sekulêr. Daar is net 4% van die mense in Nederland wat gereeld kerkdienste bywoon. In die res van Europa is dit seker maar dieselfde! In ons land sal die persentasie hoër wees, maar hier is baie net nominale Christene. Mense ken nie hul Bybels nie, weet in baie opsigte nie eers hoe om volgens die Bybel op te tree nie, of om hul kinders daarvolgens op te voed nie. Dan praat ek nie eers van die nie-Christene nie. Dus, alles wat verkeerd is, wat Margot raaksien, kan die “ou storie” tog nie voor beskuldig word nie, eerder dalk die gebrek daaraan?

Wat Ayn Rand betref. Sy is ’n merkwaardige, intelligente vrou, wat goed kan skryf en ’n eie filosofie stelsel opgebou het met ’n klompie volgelinge.

Nog ’n vrou, Margot, wat jy gerus kan ontdek, is Nancy Pearcey, in haar boek “Total Truth.” Sy kan goed skryf en het ’n wye agtergrond kennis.  Miskien eerder, vir ’n begin,’n besondere boek wat sy en medeskrywer Charles Colson geskryf het, is: “How now shall we live”?

Willem van Heerden

Die kerk sal bly staan BRIEF 2

Aanleidende artikel

Bertus het geskryf van die liberale teologiese dinge wat hulle aan universiteit geleer het. Ook dat die getalle lidmate drasties verminder. Verder dat sekere mense nog sekere dinge glo en selfs dat Jona in die vis was!

Antwoord

Na aanleiding van Bertus van Niekerk se stuk in “By” van 18 Januarie, “Kruis of munt, ewe sleg vir die kerk,” onderstaande aanmerkings.

Eerstens, wat basies is vir die Christen geloof, is die aanvaarding dat die Bybel God se openbaring aan mense is.   Dit is vas en onveranderlik—die absolute waarheid. Wat ’n Pous dus sou kon sê, of een of ander nuwe teoloog, maak geen verskil aan die waarheid nie. So ’n persoon kan of die waarheid raak vertolk, of hy kan foutiewe uitsprake maak. So ook kan gewone mense by die waarheid uitkom of dit nie raaksien nie. Rooi deel is geskrap, het nie in “By” verskyn nie.

Nou, omdat baie mense betrokke is en was, in die suster- en ander kerke, ook in sektes, kan mens wel baie soorte  vertolkings verwag, soos wat Bertus melding van maak. Dit is ook te verstane dat teoloë in SA beïnvloed sal word deur populêre teologiese neigings en filosofiese uitsprake in die res van die wêreld. Baie daarvan verwar gewone “kerkmense”  nog verder, veral as hulle nie werklike gelowiges is wat hul nek voor Christus gebuig het nie. Dis egter gerusstellend dat al hierdie gebeure in werklikheid niks aan die absolute waarheid verander nie (?).

Deur alles heen, in alle tye, was daar wel mense wat die werklike waarheid redelik goed vertolk het en daarvolgens gelewe het. So is dit ook vandag. Hulle is in baie kerk verbande. Hulle is die werklike kerk van Christus wat deur al die eeue staande gebly het en ook staande sal bly, omdat God dit beskik. Soos in enige groep is hier ook diegene wat graag lees, wat studeer, wat van alle wêreld beskouings weet en wat nie saamstem met sommige nuwe teologiese uitsprake nie. Dit is dus nie soos wat dit lyk uit Bertus se artikel, dat  gebrek aan kontak met die buitewêreld beter insigte verhoed het nie. Maar daar is natuurlik ook ander wat vir hul godsdiens beoefening net die Bybel lees en ooglopende dwaalleer kan raaksien en verwerp.

Die vraag van Bertus oor hoe die kerk staande gaan bly, is dus eerder van toepassing op die formele kerk verbande en wat die maghebbers in daardie verbande gaan maak.

Terloops, oor Jona in die maag van die vis: dis tog makliker vir God om ’n vis beskikbaar te stel om Jona in te sluk waarin hy drie dae kon bly, as wat dit is om die heelal te skep met al die lewende wesens op die aarde!

Willem van Heerden

Kleitablet dui op die waarheid van die Bybel BRIEF 3

Aanleidende artikel

Leopold het ’n artikel geskryf van die nuut ontdekte kleitablet wat vertel van die vloed. Iemand van die Britse museum is dan aan die woord. Hy verduidelik hoe die vloed storie van Babel waarskynlik gebruik is om die vloed storie in die Bybel saam te stel. Dan gaan hy verder, soos ’n liberale teoloog, om te vertel dat die Bybel nie God se openbaring is nie, maar woorde van mense oor God.

Antwoord

Na aanleiding van die artikel van Leopold Scholtz “Woord van mense oor God” in “By” van 1 Februarie, die volgende aanmerkings:

Die kleitablet wat gevind is, is baie interessant. Maar dis nie die enigste nie. Soos in die artikel ook gesê word, was daar vele in Mesopotamië.  In werklikheid was daar honderde vloed stories in gemeenskappe oor die hele wêreld.

Die tablet wat Finkel vertaal het verwys na ’n vloed en ’n sirkelvormige ark soos ’n mandjie. Wat baie interessant is van die tablet is die verwysing na diere (wat in die ark sou gaan): “Twee (diere) elk, twee vir twee” net soos in die Bybel beskryf word.

Al die volke met vloedstories in ver uiteenlopende plekke soos Amerika, Australië en Sjina, het nie kontak met mekaar gehad nie. Tog het almal elemente gehad van die werklike gebeure  wat in die Bybel opgeteken was. Die enigste vertolking hiervan kan wees dat volke dit van die werklike gebeure moes gekry het.

 Die oorspronklike verkryging van vloed-inligting begin by Noag en sy seuns. Na die toring van Babel, toe die mense oor die wêreld versprei  is, was die geweldige katastrofiese gebeurtenis van die sondvloed aanvanklik nog vars in die geheue van almal in gebrand. Dit is in elke volk oorvertel aan die kinders, en die kinders aan die kindskinders, so van geslag tot geslag oor honderde jare. Met die tyd het dit vloed mites geword wat vandag oral aangetref word.

Moses het hierdie werklike vloed in die Bybel beskryf. Daar kan ’n mens al die baie besonderhede lees van Noag, die vloed en die ark—’n ark van praktiese grootte en stabiele vorm wat vandag nog as die mees stabiele gereken word. Die Israeliete het dus nie eers 900 jaar later, tydens die ballingskap, die gebrekkige inligting van die sondvloed in Mesopotamië gekry en in die Bybel ingeskryf nie!  Dan sou ons nooit geweet het wat die werklike omvang van die vloed gewees het nie en ook nie hoe die werklike ark gelyk het nie—ons sou maar net die uitgerafelde en aangedikte mite-inligting daarvan gehad het.

Verder, anders as wat die Artikel beweer, dat die Bybel “woorde van mense oor God” is, is die Bybel in werklikheid die geïnspireerde “Woord van God” wat deur Bybelskrywers volgens hul eie styl neergeskrywe is. Die Bybel  is die werklike vertelling van die handelinge van God met die mens, geanker in die geskiedenis. Dis geskiedkundig korrek. Dit bevat die openbaring van God aan die mens en is die algehele waarheid vir die mensdom.

Willem van Heerden

Julius Wellhausen (1844-1918)

Wellhausen, Julius (1844-1918)

Samevatting

Wellhausen sê dat die Bybel nie God se openbaring is nie, maar mense se gedagtes oor God, waaruit volg dat:

·     Dele van die Bybel afgemaak word as mites.

·     Dele geskuif word na later tydperke, veral om die voorspel gedeeltes van profesieë dan te laat lyk asof dit nie voor die voorspelde gebeure geskryf is nie.

·     Hierdie tipe benadering is aftakelend maar tog “hoër kritiek” deur die kritici genoem—(hoog in watter opsig? Of dalk die “hoog” van ’n hooghartige arrogante benadering?)

Wellhausen se idees

Julius Wellhausen, ’n student van Hegel, het Christene se eeu-oue aanvaarding van die waarheid van die Bybel bevraagteken. Hy het ‘n nuwe manier om die Bybel te verstaan voorgestel wat, volgens hom, beter sou wees [7M bl. 91, m]. Dis om te verstaan dat die Bybel nie God se openbaring is nie, maar mense se gedagtes oor God –’n produk van evolusionêre denke, van groeiende persepsies van God binne menslike kultuur.

As dit dan nou nie God se openbaring is nie, kan krities daarna gekyk word. Gedeeltes kan afgemaak word as onwaar en ander gedeeltes kan na later tydperke geskuif word om die voorspel waarde van profesieë te vernietig. Dis dan ook wat gebeur het. Die Bybel word dus as’t ware versnipper. Dele word rondgeskuif om by  nuwe beskouings van chronologiese volgorde van gebeure uit te kom. Ander dele word as onbetroubaar of as foute  gebrandmerk of afgemaak as mites—alles om aan te pas by vooraf opgesette idees. Die metode is 'hoër kritiek' genoem, wat ook bekend gestaan het as die Graf-Wellhausen hipotese. Mens wonder hoe iemand hom kon aanmatig om hierdie aftakeling van die Christendom ‘hoër kritiek’ te noem, tensy dit doelbewuste aftakeling is. Dit lyk wel doelbewus, ten minste by sommige, waar hierdie arrogante houding deurslaan in medewerkers wat ongeërg  nuwe stellings maak, of wat ander mede kritici na-aap, sonder die nodige erns om deeglike navorsing daaroor te doen.

Skrywers van die Pentateug

Reeds voor Wellhausen se tyd was daar persone, wat in hul “Dokumentêre Hipotese”, beweer het dat die Pentateug deur vier persone geskryf is, die persone E, J, P en D [SL bl. 197, o]. Nog ‘n skrywer, in dié verband, was die Roomse Kerk priester, Richard Simon (1678), wat beweer het die die Pentateug deur minstens twee persone geskryf is: ‘n Yahwist en ‘n Elohist. Dit was volgens hom só omdat die twee skrywers die twee name vir God, Jehovah en Elohim in hul onderskeie geskrewe gedeeltes gebruik het [7M bl. 94, o].

Wellhausen het hierdie gedagtes verder gevoer om aan te pas by sy basiese uitgangspunt van ontwikkeling van godsdienste. Hiervolgens moes die gesofistikeerde gedeeltes waar spesifiek van een God sprake is, op ‘n later stadium geskryf gewees het, insluitend die hele Deuteronomium. Eksodus het hy as geskiedkundig gestel en voor dit alles as mites [7M bl 95].

Liberale teologie

Met hierdie aftakelende kritiek teenoor die Bybel is liberale teologie gebore, aan die gang gesit deur Wellhausen, as die belangrikste bydraer, saam met ander Duitse geleerdes. Vir hulle het openbaring van God verdwyn.

Gevolge

Aangehelp deur intellektuele hoogmoed, sekulêre media, en openbare druk, het hierdie “hoër” kritiek deurgewerk na inrigtings, universiteite en uiteindelik na kerke. Die Christelike geloof het ‘n komplekse stel van humanistiese rasionaliserings geword eerder as die geopenbaarde wil van God. Hoofstroom kerke het doppe geword waar rituele nog uitgevoer word, maar waar die siel nie meer teenwoordig is nie. Die krag van ware Christenskap het verdwyn.

‘n Kenmerk van die liberaliste is dat hulle steeds hulself Christene noem. Hulle aanvaar nie die waarheid van die Bybel nie—nie die godheid van Christus nie, nie die maagdelike geboorte nie, nie die ware aard van die geloof  nie, en nie baie ander kardinale Christelike leerstellings nie. Tog wil hulle hê dat konserwatiewe Christene  hulle as “een van ons” aanvaar. As gevolg hiervan is dit amper ‘n reël dat hulle nie die kerk verbande verlaat nie. Dis soos om parasiete te hê wat op die gesonde liggaam van die Kerk leef. Dit werk ondergrawend totdat hulle ’n meerderheid het. Daarna, met meerderheid steun word beweeg na openlike beheer—en nog ’n kerk, nog ’n kollege, nog ’n kerkverband is verlore na die vyande van Christus [7M bl. 103, 104].

Uit Maxisme en die Roomse kerk (Latyns-Amerika) het die skynbaar onmoontlike samevoeging te voorskyn gekom: “liberation theology” (Verlos teologie). Dit het glo die helfte van die Roomse kerk gekaap en ’n plek gevind in die spektrum van liberale Protestantse teologie.

 Verlos teologie stel dat Christus in die wêreld gekom het om ons ekonomiese verlosser te wees. Sy doel sou dan wees om eerstens die armes en onderdruktes te bevry van die bande van ekonomiese konstriksies. Sonde word hier geherdefinieer as basies om ryk te wees, om geld te besit teen die agtergrond van die armoede van die wêreld. Geregtigheid is om die rykdom te versprei deur die aan die armes te gee [7M bl. 81, o].

Kommentaar

Ontwikkeling van godsdienste

Liberaliste kry maklik steun van baie mense deurdat hulle naby die mode van die dag beweeg. Hulle kry ook maklik hul idees gepubliseer in die sekulêre media wat graag Bybelse waarhede aftakel.Die stelling dat mens se godsbeskouing ontwikkel het deur allerhande gode tot uiteindelik een God, is nie waar nie. Dit sou van animisme (aanbidding van geeste wat hul in natuurlike verskynsels bevind) deur panteïsme (alles goddelik) tot ‘n verskeidenheid gode en daarna tot een god gevorder het. Die teendeel is waar, volgens Robert Brow wat baie jare in Indië was en ‘n uitgebreide studie van oud-gelowe gedoen het. Die stamme daar het  nog ‘n gedagte van ‘n enkele hoë God, maar Hy word nie meer gevrees nie. Hulle offer nie meer aan hom nie want hulle het te doen met die dringende taak om die geeste in die bos tevrede te stel. [BA bl. 25, o]. ‘n Ander deskundige sê dat die animisme van vandag dui op 'n degenerasie van mense se ware kennis van God. Ook die Sjinese het aanvanklik die skepper God aanbid en het later gedegenereer tot aanbidding/verering van die draak en ander [FF].

Die liberaliste se foutiewe beskouing oor die ontwikkeling van godsdienste kan dus glad nie gebruik word om stukke in die Bybel te daarvolgens te dateer nie. So ’n poging dui eerder op ’n oppervlakkige, nie nagevorsde aanslag op Bybelse waarhede.

Skryfkuns in die oudheid

Vandag weet ons dat die skryfkuns reeds lank voor Moses se tyd bestaan het . Die kode van Hammurabi, in Babilon, 1790 voor Christus, bewys dit. Daar is ook ander tablette gevind wat toon dat die Ou Testament skrywers in 'n hoog ontwikkelde tyd gelewe het waaruit vele geskrewe stukke bewaar gebly het [SL bl. 197, o]. In Babilon het hulle ook al wiskunde toegepas. In die tyd van Abraham het hulle al ’n plek gebonde getallestelsel gehad met 60 as basis, wat anders was as die ander volke s’n. Die plekgebonde getallestelsel wat ons vandag gebruik (met 10 as basis) is eers 600 NC gebruik en is in die Weste eers in die 12de eeu aanvaar!

Moses wat in die Egiptiese koningshuis groot geword het, het toegang tot al die kennis van daardie tyd gehad. Hy was dus  bekend met al die wyshede van daardie tyd en kon beslis die Pentateug geskryf het.  Indien Moses se skryfwyse anders was, kon dit wel vertaal gewees het na Hebreeus.

Bybel is waar

Argeologiese opgrawings het nog altyd steeds die historiese akkuraatheid van die Bybel gesteun. Alan Millard, professor in Hebreeus en oud Semitiese tale aan die universiteit van Liverpool het tot die volgende gevolgtrekking gekom: “Ons bevestig dat niks gevind is wat bewys dat enige stelling in die Ou Testament onwaar is nie. Argeologiese navorsing is ‘n welkome hulpmiddel tot ‘n ryker kennis van die Bybel se boodskap” [BA, bl. 400, m].

In 1926 verskyn daar ‘n deeglike wetenskaplike werk wat dui op die akkuraatheid van die feitelike geskiedkundige inligting deur vergelyking met buite-Bybelse bronne. Dit was die artikel “Scientific investigation of the Old Testament” van Professor Robert Dick Wilson. Deur kontrolering met omringende volke, het hy in 184 raakpunte die presiesheid  van die opskrywe van persone, veral konings, bevestig. Die name van sulke persone het geklop met wat oor omringende volke te lese is.

Bronne

Die letters, aan die einde van ’n skrywer se naam bv. (XY), word in die geskrewe stuk as verwysing gebruik. Partymaal is die inligting so vervleg tussen skrywers dat net ’n algemene verwysing gegee word.

Blanchard, John. “Does God believe in Atheists" [ble 636, 2de uitgawe, 2011], (BA)

Breese, Dave. “7 Men who rule the world from the grave,” 1990, (7M)

Pearcey, Nancy. “Saving Leonardo,” 2001/2007, (SL)

Thong, CK. “Faith of our Fathers,” 2006, (FF) 

Skrywer

Willem van Heerden—November 2014

John Dewey (1859-1952)

John Dewey (1859 – 1952)

Opgestel deur Willem van Heerden, Januarie 2014

Samevatting

Dewey het  ’n geweldige invloed op die aftakeling van goeie onderwys in die VSA en ander lande gehad. Daarmee is ook die samelewings se waardes afgetakel  deur die opgroeiende jeug.

In hooftrekke was sy filosofie soos volg: 

1. Waarheid is nie universeel of absoluut nie. Absolute waarheid is ’n illusie. Niks is finaal nie, alles is vloeibaar. Alles verander voortdurend. Mense moet hulself nie besig hou met waarheid nie maar met betekenis—wat hierdie of daardie gebruik beteken, ens. Waarheid is gesetel in ondervinding.  Ondervinding wat toegepas word en wat werk is waarheid.

2. Morele gebruike het oor die tyd in die geskiedenis ontstaan as gevolg van omgewingsdruk, en word behou alleen as dit die toets slaag van ondervinding en pragmatiese resultate.

3. Kerke moet hervorm om die mensdom te dien. Dit is ’n godsdiens wat ’n blom sal wees van die moderne gees.

4. Mense is maar net biologiese organismes, maar anders as in die natuur waar ewekansigheid werk, moet mense besluite neem. Keuses moet gemaak word, ‘n soort van verstandelike ‘natuurlike’ seleksie, of geestelike aanpassing by die omgewing.

5. Skole het ‘n rol—die produksie van sosiale verandering.

6. Dewey het gesê dat Darwin hom ‘n nuwe logika gegee het om op die verstand en morele waardes toe te pas—sosiale ewolusie. Hierdie idees is niks anders nie as geestelike gereedskap om dinge gedoen te kry. Die enigste toets is hoe goed dit werk.

Meer besonderhede

Aan die begin van die 20ste eeu was daar groot verwagting (nie by ons is SA nie!) dat nuwe dinge gaan gebeur. Alles het rooskleurig gelyk met steeds beter tegnologie, filosofieë wat populêr word en beskawings wat al meer floreer het.

Darwin se hipotese het volle aandag gekry, en is ook toegepas op kultuurontwikkeling. Alles sou regkom met genoeg tyd. Maar, die teendeel het begin gebeur, en die bolwerk wat die verkeerde  in alles moes tem, die Christendom, se korrektiewe teologie het in die slag gebly, kon nie die humanistiese stroom keer nie, en het intellektueel en teologies in ‘n sekere sin saam beweeg.

Teen die agtergrond het Dewey, as pragmatis, ook sy invloed laat geld. Hy het ’n raakpunt met Hegel se filosofie gehad. Hegel het glo ‘n “deposito by hom gelos.” Sy denke was deurstrengel met ewolusie en die mens wat voortdurend moet kies om aan te pas.

Opvoeding

Dewey se groot invloed was in opvoedkunde deur sy baie geskrewe stukke deur die opleiding van onderwysers. Die volgende is in hooftrekke sy standpunte oor die onderwys.

Onderwys berus fundamenteel op eksperimente.

Onderwysers is nie instrukteurs nie en moenie aan hulself dink as mense met die finale waarheid nie, maar as fasiliteerders om  leerders te laat eksperimenteer sodat hulle pragmatiese strategieë kan ontwikkel, wat vir hulle werk. Leerders moet keuses maak volgens hul eie ondervinding.

Die metode dat elke leerling, as outonome individu, sy eie keuses maak, sy eie waardes kies, moet streng gehandhaaf word. Maar dis glo nie so maklik nie, want ‘n persoon se keuses word beïnvloed deur voorafgaande dogmas en geloofs- of kultuurwaardes. Dít moet eers uitgevee word voor ‘n leerling kan kies.

As voorbeeld het ‘n ma van haar ondervinding vertel, van hoe die uitvee proses werk. Kinders moet met ‘n skok uitgeruk word uit hul voorafgaande idees. In haar dogter se klas is aan hulle gesê hulle moet hul verbeel dat hulle ‘n moord beplan op hul beste vriend. Watter alternatiewe is daar om dit reg te kry? Sommige leerders het in weersin geweier om enigiets te beplan, maar dit was nie aanvaarbaar nie! Verder het die onderwyser van die kinders verwag om hul gevestigde idees te los, deur bewustelike herhalende denke dat dit verkeerd kan wees—sodat hulle in aanraking kan kom met hul eie persoonlike egte gevoelens {TT bl 240, b].

Van kinders word verwag om hul eie realiteit te skep!

John Dewey het ‘n groot aandeel gehad in die vorming van moderne samelewings. Hy het dit gedoen deurdat sy onderwys metode toenemend in skole toegepas is. As gevolg van artikels en boeke wat hy geskryf het en lesings wat hy gehou het en uiteindelik as hoof van die opvoedkunde departement van die invloedryke Columbia Universiteit in New York, het baie sy werk as gesaghebbend aanvaar. Onderwysers van oor die hele wêreld het na dié universiteit gestroom. Hulle het wat hulle geleer het as die “wetenskaplik-regte” metode aanvaar en toegepas, ongeag [TT bl 242]. Hulle bevraagteken dit nie. Hul geloof, indien enige, word in ‘n aparte kompartement gehou.

Ander, op dieselfde trant as Dewey, byvoorbeeld Mary Calderone, sê: Die hoof vraag wat opvoeders moet beantwoord is “watse soort mens wil ons produseer vir sy plek in die samelewing en hoe ontwerp ons die produksie lyn.” Sy roep skole op om kwaliteit mense te produseer  deur middel van doelgerigte  prosesse wat deur die beste denkers opgestel is (TT bl 392, m). . .  dit lyk amper of dit na genetiese ingenieurswese kan lei!?

Godsdiens

Dewey se godsdiens het in stappe verander tot dit naturalisme geword het. Dit was ‘n soort van verlossende humanisme en naturalisme (die mens en die natuur is alles). Hy het sy volgelinge aangeraai  om godsdienstige toewyding aan sosiale ideale te ontwikkel. Dit was ‘n geloof wat pas by sy geloof dat mense maar net biologiese organismes is wat probeer om die omgewing te beheer deur wetenskap [TT bl 239].

Kommentaar

Soos die twintigste eeu gevorder het, het dit al duideliker geword wat regtig aangaan. In plaas van rooskleurigheid was daar groot donkerheid, met ongekende gruwels. Onder die vaandel van die “goedheid van die mens”  is beter samelewings gepropageer waar goeie mense al hoe beter sou ontwikkel, met gevolglik al hoe meer voorregte (die eskalasie mite). Na oorname, egter, het diktators stelselmatig andersdenkendes en “oortreders” begin moor in kampe en op ander maniere en het die leiers-groep ongekende luukshede en voorregte vir hulle self ontwikkel.

Hoewel miskien nie op ’n tirannieke wyse afgedwing soos die kommunistiese diktators nie, was die Dewey-benadering wat in skole ingekom het, iets soortgelyks. Dit het die publieke skolestelsel in Amerika omgekeer tot die slegte toestand waarin dit sedertdien bestaan het.  Nie net geestelike waardes het in die slag gebly nie, ook oordrag van kennis. In 1989 verklaar die sekretaris van onderwys in Amerika soos volg: “Sedert 1985 het Hoërskool leerlinge konstante of verminderde punte in Universiteite se toelatings eksamens gekry en is die studente wat universiteit opgee en padgee onveranderd (onthou dat teen 1985 dit alreeds sleg was). Een uit elke vier Hoërskool leerders verlaat die skool voor finale eksamens—naby ’n miljoen. ’n Ander kwart—nog ’n miljoen—wat wel Hoërskool standerds voltooi het, is funksioneel ongeletterd wanneer hulle hul diplomas ontvang. Dus, helfte van die 18-jariges in hierdie land (VSA) het nie geslaag om basiese taal-, wiskunde- en analitiese vaardighede te bemeester nie. ’n Miljoen “dropouts” hier ’n miljoen funksionele ongeletterdes daar, elke jaar.” [7M bl. 172].

Dus, van die totale 4 miljoen kinders wat in Amerika elke jaar in die skole begin het, het net die helfte ’n redelike mate van kennis bekom. Maar ook hulle, saam met die ander vroeë skoolverlaters en dié wat nie by geletterdheid kon kom nie, is die samelewing in met ’n Dewey-tipe geestelike voorbereiding. Gevolglik het die samelewing elke jaar ’n afwaartse inspuiting gekry, met baie gevolge. Onder andere het saamwoon en egskeidings normaal geword. Kinders het groot geword sonder die stabiele invloed van gesinsverband. 

Miljoene ander kinders is nooit gebore nie, is met met aborsies vermoor!

Die finale toets dus, volgens Dewey se eie maatstaf (Ondervinding wat toegepas word en wat werk is waarheid): Dit het nie gewerk nie!

Bronne

Die letters, aan die einde van ’n skrywer se naam bv. (XY), word in die geskrewe stuk as verwysing gebruik. Partymaal is die inligting so vervleg tussen skrywers dat net ’n algemene verwysing gegee word.

Breese, Dave. “Seven men who rule the world from the grave,”  1990, (7M)

Pearcey, Nancy. “Total truth,” 2004, (TT)